اداره کل دامپزشکی استان خراسان رضوی

مدیر کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی در واکنش به اخبار منتشر شده در خصوص اتلاف هشت ببر در باغ وحش مشهد توضیحاتی را منتشر کرد.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی حفاظت محیط زیست استان خراسان رضوی تورج همتی مدیر کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی در پاسخ به اخبار منتشره از سوی برخی رسانه‌ها مبنی بر کشف چند تخته پوست ببر درباغ وحش مشهد و ارتباط دهی آن با موضوعی که پیش از این درخصوص تلف شدن هشت قلاده ببر در باغ وحش وکیل آباد مطرح شده بود گفت: بر اساس مستندات موجود از سوی اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی و نظارتی که بر فعالیت باغ وحش وکیل آباد مشهد انجام می‌شود، در سال ۹۷، یک قلاده توله ببر آن هم به دلیل عفونت زخم تلف شده است اما چنانچه این آمار با تلفات سال گذشته تجمیع شود به هشت قلاده می‌رسد. ولی نکته قابل اعتنا که از دید رسانه‌ها پنهان مانده است بازه زمانی این تلفات و علت تلف شدن ببر هاست که به آن پرداخته می شود.

مدیر کل محیط زیست خراسان رضوی گفت:  تصمیمات کمیته فنی ساماندهی و نظارت بر باغ‌های وحش (ملی) و کارگروه ماده ۸ (استانی) در ۲۲ تیرماه ۹۷ به مدیریت باغ وحش مشهد ابلاغ شده  که در آن ، صدور پروانه ایجاد باغ وحش وکیل آباد به رعایت تمامی ضوابط و مقررات زیست محیطی و بهداشتی منوط شده است و در این میان ارائه تعهد نامه مبنی بر تعدیل تعداد گونه‌های جانوری و اختصاص حداقل ۲۰ درصد فضاهای واحد به فضای سبز و اتمام اصلاحات جایگاه‌ها با توجه به زیستگاه طبیعی حیوان الزامی شمرده شده است.

همتی افزود: همچنین دستورالعمل ایجاد و مدیریت مراکز نگهداری حیات وحش و نمایش جانور مربوطه در زیستگاه مشابه هم درکنار اخذ پروانه بهداشتی از اداره کل دامپزشکی استان و ارائه گزارش و خود اظهاری ماهانه مرکز از آمار (ورود، خروج، تولد و تلفات و امراض و...) وضعیت نگهداری، تغذیه ای، بهداشتی طی مکاتبه یاد شده مورد تاکید قرار گرفته  و درتمامی مکاتبات انجام شده باغ وحش وکیل آباد مشهد مکلف به کسب مجوز از  اداره کل محیط زیست مشهد برای ورود و خروج احتمالی گونه‌ها و ساماندهی کارگاه تاکسیدرمی شده است.

وی گفت: بر این اساس صدور مجوز ادامه فعالیت باغ وحش مذکور، طبق مصوبات پنجاه و ششمین کمیته فنی ساماندهی و نظارت بر باغ‌های وحش، منوط به اجرای تمامی الزامات و استانداردسازی فضای نگهداری ظرف مدت یکسال شده است و دراین راستا به مدیریت باغ وحش مهلت داده شده که نواقص مورد نظر سازمان حفاظت محیط زیست را مرتفع و نتیجه اقدامات خود را پس از گزارش به این اداره کل، به کارگروه ذیربط منعکس کند.

مدیرحفاظت محیط زیست خراسان رضوی یادآوری کرد: در سال ۹۶ حسب گزارش نماینده سازمان نظام دامپزشکی مستقر در باغ وحش به عنوان مرجع رسمی، علت تلف شدن هفت قلاده ببر کهولت سن و درگیری عنوان شده است.

همتی گفت: شاید عبارت «کهولت سن» برای تعدادی ببر بالغ برای عموم مفهوم نباشد اما اصل ماجرا آن است که در زیستگاه طبیعی در زمان جفتگیری ببرها مشابه سایر گربه سانان، نزاع بر سر گونه ماده، منجر به درگیری بین رقبای نر و ترک قلمرو از سوی ببر مسن‌تر می‌شود.

وی افزود: دراین میان ببر نری، پیروز میدان است که قوی‌تر باشد و اصولا این موضوع درببرهای جوانتر بیشتر مشهود است؛ بنابراین ببر مسن‌تر به دلیل محدوده‌ای که درباغ وحش به آن اختصاص یافته و به قولی دراسارت است امکان ترک قلمرو راندارد و این موضوع امکان درگیری ببرهای نر را چند برابر می‌نماید لذا تنازع تا از بین رفتن یکی از آنان ادامه می‌یابد.

مدیر کل محیط زیست خراسان رضوی گفت: این موضوعی است که درگزارشاتی که علت تلفات را بیان می‌دارد، از آن به عنوان «مرگ دراثر کهولت سن» یاد می‌شود. بنا براین طبیعی است که ببر تلف شده تنها کمی از ببر پیروز، مسن‌تر بوده باشد.

همتی افزود: باتوجه به مراتب ذکر شده، علت مرگ ببرها طبیعی و ناشی از درگیری درون قفسی است که منجر به ضرب و جرح شده و چون آنتی بیوتیک تراپی‌های تجویزی پاسخگو نبوده اند، بدین ترتیب این تعداد ببر در فصل جفتگیری تلف شده اند.

وی گفت: موضوع دوم درخصوص مفهوم عبارت «ببر بالغ» است. واژه‌ای که در فرهنگ عمومی از آن به جوان بودن یاد شده است، درحالیکه در دنیای وحوش عبارت بالغ به معنای جوان بودن نیست و به عبارتی ببرها از زمانی که از تولگی درآمده و به سن بلوغ می‌رسند، تا زمان مرگ واژه بالغ بودن را با خود یدک می‌کشند؛ بنابراین ادعای جوان بودن ببرهای تلف شده موجه نیست.

مدیر کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی افزود: ضمن اینکه حسب آماری که ماهانه از باغ وحش دریافت می‌شود تلف شدن توله ببر دیگری به جز یک قلاده که در سال ۹۷ و در آغازین روزهای تولد تلف شده، مطرح نبوده  و علت تلف شدن این توله ببر نیز با توجه به اینکه این اتفاق درطبیعت هم درحال وقوع است، موضوع عجیبی نیست. ضمن  اینکه ماندگاری توله‌ها دراسارت با زیستگاه طبیعی آن‌ها قابل مقایسه نیست، چون تنش‌های ایجاد شده درفضاهای محدود نگهداری حتی در زاد آوری آن‌ها نیز تأثیر گذار است.

همتی افزود: از دیگر سو، موضوع هفت تخته پوستی که برخی اصحاب رسانه به آن آب و رنگ پوست‌های مکشوفه داده اند، اصولا مکشوفه به شمار نمی‌آیند چرا که این اداره کل و سازمان حفاظت محیط زیست پیش ازاین نیز درجریان آمار تلفات بوده و طبق روال اجزاء وحوش تلف شده و خصوصاً پوست گونه‌های ارزشمند در باغ وحش به منظور دباغی و تاکسیدرمی، نگهداری می‌شود تا در موارد آموزشی به کارگرفته شوند.

وی ادامه داد: درسال ۹۳ یازده قلاده ببر در باغ وحش وکیل آباد مشهد نگهداری می‌شد که این آمار درسال ۹۷ به پانزده قلاده رسید. این درحالیست که ۱۹ مورد زادآوری ببرها را داشته ایم و در مقابل ۱۳ قلاده نیز تلف شده اند که هفت قلاده در سال ۹۶، یک قلاده در سال ۹۷ و ۵ قلاده در بازه زمانی ۹۳ تا ۹۶ از بین رفته اند. همچنین با مجوز و نظارت سازمان حفاظت محیط زیست، دو قلاده ببر نیز به مراکز نگهداری مربوطه انتقال یافته و با احتساب این آمار، در حال حاضر ۱۵ قلاده ببر بالغ در باغ وحش وکیل آباد وجود دارند که سه قلاده آن‌ها توله است.