مدیرکل محیط زیست کرمان در حالی از شیوع بیماری طاعون نشخوار کنندگان کوچک نگران است که مدیرکل دامپزشکی استان از کنترل بیماری می گوید، در این میان هم افزایی حلقه مفقوده حل مشکل است.

خبرگزاری مهر – گروه استان ها: طاعون سال هاست در جوامع انسانی ریشه کن شده است اما طی هفته گذشته خبری از سوی سازمان محیط زیست استان کرمان با این عنوان منتشر شد (شیوع طاعون نشخوار کنندگان کوچک در منطقه محافظت شده «خبر»). این خبر نگرانی هایی را در جامعه ایجاد کرده است بطوریکه پس از انتشار این خبر تماس های متعددی باخبرگزاری مهر در خصوص خطر این بیماری برای جمعیت انسانی گرفته شده است به همین دلیل خبرنگار مهر در این خصوص به بررسی پرداخت که نتیجه آن عدم خطر شیوع طاعون در جمعیت انسانی است؛ طبق اعلام مراکز بهداشتی این بیماری به هیچ عنوان از جمعیت دامی به جمعیت انسانی منتقل نمی شود.

یک دامپزشک در خصوص این بیماری به خبرنگار مهر گفت: به مردم اطمینان می دهم طبق هیچ شرایطی بیماری طاعون نوشخوار کنندگان کوچک به جمعیت انسانی سرایت نمی کند، حتی در صورت ذبح یک دام بیمار این بیماری به انسان منتقل نمی شود و فقط تشابه اسمی با طاعون انسانی دارد.

مریم مظاهری گفت: ذبح چنین دام هایی هم کاملا بعید است چون ذبح در کشتارگاه انجام می شود و دام های بیمار هم امحاء می شود و نظارت های شدید بهداشتی وجود دارد.

وی تصریح کرد: حتی در صورتیکه دام های وحشی بیمار توسط گوشتخواران شکار شوند حیوان گوشت خوار دچار این بیماری نمی شود با این وجود بیماری طاعون نوشخوار کنندگان کوچک برای جمعیت دامی بسیار مرگبار است بطوریکه به یاد دارم در یکی از شهرستانهای کرمان چند سال قبل ظرف سه روز از یک جمعیت دامی هزار راسی موجب تلف شدن ۵۰۰ دام شد.

بیماری به شدت در جمعیت دامی واگیر دار است و می تواند در مدت کوتاهی موجب خسارت های مالی شدید شود که در وضعیت فعلی خشکسالی کرمان به خصوص در مناطق عشایری می تواند مشکل ساز باشد

این دامپزشک با اشاره به اینکه لاشه دام بیمار برای جلوگیری از شیوع عامل بیماری زا سوزانده می شود افزود: این بیماری به شدت در جمعیت دامی واگیر دار است و می تواند در مدت کوتاهی موجب خسارتهای مالی بسیار شدید شود که در وضعیت فعلی خشکسالی کرمان به خصوص در مناطق عشایری میتواند مشکل ساز باشد.

وی بیان کرد: تب ناگهانی، ترشحات بینی و چشم، تنگی نفس، اسهال و سرفه از جمله علائم بیماری است و از دامهای وحشی نیز به دام اهلی منتقل می شود و تنها راه مقابله با این بیماری واکسیناسیون است که خوشبختانه واکسن تولید داخل نیز در بازار به وفور وجود دارد و باید طرح های واکسیناسیون در مناطقی که بیماری شیوع می یابد در کوتاه ترین زمان ممکن آغاز شود.

وی به دامداران توصیه کرد که به هیچ عنوان اجازه ورود دام های فاقد تاییدهای بهداشتی را به گله های خود ندهند.

اما هر چند که این بیماری نمی تواند موجب بیماری انسان شود اما در شرایط خشکسالی بسیار شدیدی که استان کرمان را در برگرفته است این بیماری می تواند در منطقه ای مانند «خبر» که یکی از مناطق محافظت شده بزرگ استان کرمان است و بیشترین جمعیت حیات وحش استان را در خود جای داده است موجب لطمه شدید به حیات وحش شود.

خشکسالی، شکار بی رویه و بیماری می تواند جمعیت حیات وحش را چنان شکننده کند که جمعیت برخی از جانوران در معرض انقراض در زنجیره های حیاتی منطقه محافظت شده «خبر» با تهدید مواجه شود.

طاعون نوشخوار کنندگان کوچک اقتصاد عشایر را به شدت متزلزل می کند

از سوی دیگر شرایط نامناسبی که برای عشایر به دلیل خشکسالی ایجاد شده است می تواند بسیاری از عشیره های کرمان را با مشکل مواجه کند، قبل از شیوع این بیماری عشایر به دلیل کاهش شدید علوفه در طبیعت و منابع آبی با لاغر شدن دام ها مواجه شده اند و بسیاری از آن ها دام ها را به چوبداران مناطق پر آب تر با قیمت های اندک می فروشند.

با این وجود مدیرکل حفاظت محیط زیست استان کرمان چند روز قبل در جمع خبرنگاران با ابزار نگرانی شدید نسبت به شیوع این بیماری و عدم توجه مسئولان استان برای کنترل بیماری گفت: چندی قبل این بیماری در منطقه خبر شیوع یافت که علیرغم اطلاع رسانی انجام شده در نهایت با تلاش کارشناسان محیط زیست بیماری کنترل شد اما مجددا این بیماری در جمعیت دام های وحشی منطقه شیوع یافته است و باید هر چه زودتر برای رفع مشکل برنامه ریزی شود.

رضا جزینی‌زاده ادامه داد: برای کنترل بیماری به مدیریت بحران استان اطلاع داده ایم و خواستار همراهی دستگاههای مختلف و اختصاص بودجه برای کنترل بیماری شده ایم.

وی تصریح کرد: با توجه به سرعت شیوع بیماری باید در روزهای ابتدایی اقدامات لازم برای پیشگیری انجام شود تا از تحمیل هزینه های بیشتر جلوگیری شود که خوشبختانه مدیریت استان دستورات سریعی داده است و امیدواریم این اقدامات موجب کنترل بیماری شود.

 تلف شدن ده ها راس دام

وی همچنین در سوال خبرنگار مهر در خصوص تعداد دام هایی که به این بیماری دچار شده اند گفت: تقریبا ۵۰ راس دام طبق آخرین بررسی ها به این بیماری آلوده شده اند که امیدواریم با واکسیناسیون سریع در جمعیت دام اهلی و اقداماتی که ما در حیات وحش انجام می دهیم مشکل رفع شود.

جزینی زاده بیان کرد: لاشه های حیوانات مبتلا به این بیماری جمع آوری و معدوم می شود اما برای کنترل بیماری نیاز به همکاری بین دستگاهی داریم که شامل دامپزشکی، مرکز بهداشت است.

روایت دامپزشکی از مقابله با طاعون نوشخوار کنندگان کوچک

اما مدیرکل دامپزشکی استان کرمان در این خصوص به خبرنگار مهر می گوید: نخستین موارد این بیماری در تیرماه در منطقه مشاهده شده است که در نهایت اقدامات اولیه برای کنترل بیماری انجام شده است  و طی روزهای اخیر شاهد مورد جدیدی از بیماری در جمعیت دامی نیستیم.

حسین رشیدی با اشاره به اینکه واکسیناسیون یکی از مهمترین اقدامات برای کنترل بیماری است که واکسن داخلی در کشور به وفور یافت می شود و مشکلی در این خصوص وجود ندارد.

وی گفت: واحدهای پایش دامپزشکی در منطقه حضور دارند و به صورت دائم در حال رصد دام های موجود در منطقه خبر هستند و کار نمونه برداری، و ضد عفونی آبشخورها و محل نگهداری دام ها را انجام می دهند.

رشیدی بیان کرد: تراکم دام در این منطقه بسیار بالا است و به همین دلیل امکان شیوع بیمارهای نیز بالاست از سوی دیگر در مناطق عشایری با کمبود آب مواجه هستیم و به همین دلیل دام ها ضعیف شده اند و امکان شیوع بیماری های مختلف وجود دارد به همین دلیل از مردم می خواهیم نکات بهداشتی را رعایت کنند.

دامپزشکی همچنین اطلاعیه ای در این خصوص صادر کرده است که در بخشی از آن آمده است؛ نخستین گزارش تلفات از حیات وحش پناهگاه ناحیه «روچون» اوایل تیرماه سالجاری از محیط بانان پارک ملی دریافت شد که بلافاصله اکیپ های دامپزشکی برای بررسی بیماری وارد منطقه شدند که حدود پنج تا شش راس گوسفند و بز وحشی تلف شده توسط اکیپ ها مشاهده شد که از یک راس از آنها که شرایط بهتری داشت (اتولیز لاشه کمتر صورت گرفته بود) نمونه برداری و ارسال نمونه به آزمایشگاه مرکز تشخیص انجام پذیرفت. به رغم واکسیناسیون قبلی کامل دامهای اهلی علیه «PPR»، پوشش مجدد  واکسیناسیون در دامهای اهلی روستایی حاشیه منطقه خبر توسط نیروهای دامپزشکی استان انجام شد.

پس از دریافت پاسخ مثبت آزمایشگاهی نمونه ارسالی به آزمایشگاه مرکز تشخیص در تاریخ ۱۰ تیرماه سال جاری با اعزام تیم های مشترک ارزیاب و مراقبت دامپزشکی و محیط زیست و همچنین ادامه انجام واکسیناسیون در دامهای اهلی مناطق مجاور، جلوگیری از تردد دامهای سبک، ضد عفونی آبشخورهای مشترک و نواحی مورد تردد و جمع آوری و معدوم سازی بهداشتی لاشه های پیدا شده، مدیریت بهداشتی و قرنطینه بیماری در منطقه انجام پذیرفت و نزدیک به یک هفته است که تیم های بیماریاب طی مراقبت فعال مورد جدیدی از بیماری در حیات وحش منطقه مشاهده نکرده اند.

سرپرست معاونت سیاسی استانداری کرمان نیز امروز قاچاق دام را عامل مهم شیوع این بیماری در جمعیت دامی منطقه خبر اعلام کرده است و از دامداران خواسته از ورود دامهای قاچاق به دام های محلی جلوگیری کنند.

اما طبق آخرین تحقیقات صورت گرفته نوسانات ارزی در ماه های اخیر موجب کاهش و حتی توقف قاچاق دام به کشور شده است به طوریکه روند قاچاق دام روند معکوس پیدا کرده است و قاچاق دام به داخل کشور از صرفه خارج شده و دام ها در حال صادر شدن به کشورهای دیگر است که همین دلیل هم در کنار خشکسالی موجب افزایش نرخ گوشت قرمز شده است.

با توجه به شیوع این بیماری در کنار حیات وحش اقتصاد عشایر کرمان که در این فصل از سال اکثرا در شهرستان بافت، رابر مستقر هستند به مخاطره افتاده است و به نظر می رسد مسئولان به جای توجیه باید در صورت بروز چنین مشکلات به جای انداختن توپ در زمین یکدیگر در اسرع وقت با اختصاص اعتبار مناسب و همکاری و هم افزایی بین دستگاهای مشکلات را در کوتاه ترین زمان ممکن برطرف کنند تا جمعیت دامی استان در حالی که به دلیل کم آبی شکننده شده است بیشتر خسارت نبیند.