اداره کل دامپزشکی استان خراسان رضوی

زنبور عسل یکی از مفیدترین حشرات زیست بوم های طبیعی محسوب می گردد. این حشره علاوه بر تولید محصولاتی مانند عسل، گرده گل، بره موم، ژل رویال و ... به دلیل گرده افشانی محصولات زراعی، درختان میوه و سبزیجات نقش مهمی در اقتصاد جهانی ایفا می کند.

بیماری لوک اروپایی، بیماری نوزادان زنبور عسل می باشد. این بیماری از جمله بیماریهای خطرناک برای کلنی های زنبور عسل محسوب می شود و در اثر باکتری گرم مثبت  استرپتوکوکوس پلوتون ایجاد و بیشتر در اواخر بهار دیده می شود.

علایم بیماری شامل تعقر درب حجره ها و حجره های پراکنده است و سفتی لاروهای مبتلا به لوک اروپایی مثل سفتی خمیر و بویی شبیه شیر ترشیده یا عرق پا دارد. لوک اروپایی برخلاف لوک آمریکایی لزج و چسبنده نیست و اگر آن را با چوب کبریت بیرون بیاوریم کش نمی آید و فورا قطع می شود.

دکتر علیرضا قدرتی رئیس شبکه دامپزشکی طرقبه شاندیز تصریح کرد: اقدامات ترویجی که جهت پیشگیری و کنترل بیماری می توان به زنبورداران آموزش داد شامل :

-بازدید کلنی ها به طور کامل حداقل سالی دوبار ( بهار و پاییز) توسط زنبوردار از نظر وجود نشانه ها

-به حداقل رساندن استرس های ناشی از کمبود غذایی در کلنی ها (شهد و گرده )

-درصورت کمبود شهد از شربت شکر و در شرایط کمبود گرده از تغذیه کمکی (کیک گرده یا جایگزین گرده) استفاده شود.

-به حداقل رساندن استرس های ناشی از جابجایی کندوها

-انجام اقدامات کمکی برای افزایش جمعیت زنبورهای کارگر جوان در اوایل بهار

-تعویض منظم ملکه ها با ملکه های جوان. ملکه باید از کلنی انتخاب شود که هیچگونه نشانه ای از بیماری نداشته باشد. ترجیحا ملکه از جمعیت های مقاوم به بیماری لوک اروپایی انتخاب شود.

-تعویض سالانه پوکه های مستعمل با آج موم یا شان های بافته شده ( در یک چرخه سه ساله)

وی افزود : برای درمان بیماری ، معدوم سازی داوطلبانه کلنی های درگیر بیماری لوک اروپایی به دلیل کاهش بار آلودگی در زنبورستان بهترین گزینه است، روش تکانیدن نیز به همین منظور می تواند راهگشا باشد. در صورتی که زنبوردار تمایلی به انجام این روش ها نداشته باشد، درمان آنتی بیوتیکی توصیه می شود ، عموماً برای درمان این بیماری از اکسی تتراسایکلین استفاده می شود، باید این دارو را در دمای زیر ٢٥ درجه سانتی گراد نگهداری نمود. آنتی بیوتیک در فریزر نگهداری نشود و از نگهداری طولانی مدت دارو در وسیله نقلیه خودداری گردد (در صورت ایجاد مقاومت در برابر اکسی تتراسایکلین می توان این دارو را با تایلوزین به صورت همزمان استفاده کرد.)

درمان باید سه هفته تا یک ماه قبل از جریان شهد پایان یافته باشد. ، درموقع درمان عسل های مازاد کندو برداشت شوند.

در صورتی که زنبوردار قصد کوچ دادن کلنی ها را داشته باشد، درمان پس از منتقل نمودن کلنی ها انجام شود.

اگر درصد آلودگی در یک زنبورستان کمتر از ١٠ درصد باشد، می توان تنها کلنی های بیمار را درمان نمود ولی در مواردی که آلودگی بیش از این مقدار باشد، کل زنبورستان باید درمان شود.

چنانچه در دوره جریان شهد درمان به صورت محدود در چند کلنی انجام شود، کندوهای درمان شده باید مشخص باشند تا در زمان استخراج عسل برای عسل گیری استفاده نشوند.