اداره کل دامپزشکی استان خراسان رضوی

دکتر علیرضا قدرتی تصریح کرد : اقدامات ترویجی که جهت پیشگیری و کنترل بیماری میتوان به زنبورداران آموزش داد شامل :

پوکه­ها یا شان­های بافته شده­ی قدیمی یکی از مهم­ترین عوامل انتقال بیماری از نسل زمستانه به نسل بهاره­اند؛ بنابراین هر چه تعداد پوکه­هایی که با آج موم جایگزین می­شوند بیشتر باشد، از میزان بیماری در کلنی و زنبورستان کاسته می­شود .

  این بیماری به شدت وابسته است به عوامل استرس­زا مانند بارش­های طولانی مدت که سبب خارج نشدن زنبور برای پرواز دفع مدفوع می­شود، حضور  پرنده ­زنبورخوار در منطقه، نقل و انتقال طولانی مدت کندو ها، سم پاشی و ... است؛ بر این اساس، اگر اقداماتی صورت گیرد که منجر به کاهش استرس در کلنی­های زنبور عسل شود،  به میزان زیادی از شدت بیماری کم خواهد شد .

  اگر آب مورد مصرف زنبورستان جریان نداشته و راکد باشد، می­تواند سبب انتشار بیماری شود زیرا زنبورهایی که به علت ابتلا به بیماری تلف می­شوند و در آب می­افتند، عامل انتقال بیماری به زنبورهایی می­شوند که از آن آب استفاده می‌کنند؛ به همین دلیل توصیه می­شود همواره آب شرب زنبورستان جریان داشته باشد .

لازم است کندوها حدود 30 سانتی متر بالاتر از سطح زمین قرار داده شوند .

برای ایجاد تهویه­ی مناسب و جلوگیری از احتباس رطوبت داخل کندو، توصیه می­شود همیشه سوراخ تهویه در پشت کندو قرار گیرد .

استفاده از مکمل‌های غذایی شامل شربت شکر، خمیر شیرین، کیک گرده یا حتی ترکیبات ویتامینه و اسیدآمینه در زنبورستان تا علاوه بر نقش تحریکی در افزایش جمعیت، باعث ارتقای سیستم ایمنی زنبور و کاهش ابتلا به بیماری‌هایی مانند نوزما شوند .

 در کلنی‌های آلوده به عامل نوزما به دلیل این که ژل رویال ترشح شده توسط زنبورهای کارگر از نظر کیفی و کمی مناسب نیستند، ملکه در طول دوران دگردیسی به خوبی تغذیه نمی‌شود، بنابراین در طول دوران حیات خود نمی‌تواند به صورت مطلوب وظیفه تخمگذاری را انجام دهد که در بسیاری از موارد منجر به کاهش جمعیت کلنی یا جاگزینی متوالی ملکه می‌شود . در این صورت بهتر است ملکه‌ای از منبع مطمئن و عاری از بیماری تهیه و جایگزین شود .

وی افزود : داروی اختصاصی  برای درمان بیماری نوزما ، فوماژیلین است ولی به دلیل ایجاد باقی مانده‌های دارویی، به شدت تأکید می‌شود استفاده از هر گونه داروی زنبور عسل باید سه هفته تا یک ماه قبل از شروع جریان شهد در منطقه قطع شود. ، سرکه سیب ( به نسبت یک قسمت حجمی سرکه سیب و سه قسمت حجمی شربت یک به یک ) به صورت ریختن بین سرقاب‌ها یا پاشیدن روی قاب­ها در کنترل بیماری مؤثر است. همچنین برای اسیدی کردن محیط دستگاه گوارش زنبور می­شود برخی از اسیدی فایرهای مورد استفاده در صنعت طیور را هم به کار برد.